Artykuł przybliża teorię reportażu Melchiora Wańkowicza, związane z nią techniki, m.in. mozaikarstwo, rozmywanie gatunków, aspekty stylistyczne. Podkreśla samoświadomość twórczą pisarza, stworzenie i stosowanie teorii wychodzącej daleko poza dane czasy. Wskazuje na nierozerwalne powiązania teorii z procesem twórczym oraz efekty, jakie przyniosła postawa autora. Pracę dopełnia zaprezentowanie odbioru postaci M. Wańkowicza przez krytyków.