Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji okoliczności powstania oraz likwidacji, a także charakterystyce zawartości nieperiodycznego pisma „Ruch” (Kraków 1891). Było to - jak głosi jego podtytuł - pismo naukowe i literackie wydawane przez młodzież, które miało być kontynuacją zawieszonego przez prokuraturę „Ogniska”, organu radykalnej młodzieży akademickiej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Redaktorzy oparli swój program ideowy na hasłach demokratyzacji życia społecznego, emancypacji ludu, posłannictwa inteligencji, antyklerykalizmu, przeciwstawiania się polityce serwilizmu wobec władz zaborczych, wzajemnej tolerancji i współpracy narodów. Ukazał się tylko jeden numer pisma. Zostało ono bowiem objęte konfiskatą, a policja przejęła nakład jeszcze w drukarni. Główny inicjator „Ruchu”, Artur Górski, znalazł się niebawem wraz z redaktorami „Ogniska” na ławie oskarżonych w głośnym wówczas „procesie dziesięciu” (18 VI - 5 VII 1891).